^(*) La contribution de chaque expert est disponible dans la langue de présentation.

Inzake telewerk zijn er twee systematische denkfouten. Voor sommigen lijkt het erop alsof telewerk iets is wat ontstaan is in 2020. De geschiedenis van telewerk is nochtans al enkele decennia oud. Een tweede denkfout is dat degenen die uitspraken doen over telewerk zich baseren op het onderzoek uit het verleden. Er is inderdaad al heel wat onderzoek gebeurt rond telewerk. Maar de conclusies van dat soort onderzoek kunnen niet zomaar als leidraad worden gebruikt voor de ontwikkeling van telewerk waar we nu voor staan. We weten veel minder over telewerk dan we denken.

We kunnen stellen dat we nu overstappen naar de derde golf inzake telewerk. De eerste golf inzake telewerk startte rond de eeuwwisseling. Voordien varieerde het aandeel werknemers die vormen van thuiswerk verrichten tussen de 5 en de 10%. Het is pas sinds 2000 dat dit aandeel begint te stijgen. Het is bijna zeker dat de technologische doorbraken die dit soort werk sterk faciliteren hier mee te maken hebben. In elk geval zien we een stijging tussen 2000 en 2019 van zo’n 10 naar bijna 20%. Het ging om een hoofdzakelijk hooggeschoolde groep. Het was per definitie vrijwillig meestal occasioneel en deeltijds. Het initiatief kwam meestal van de werknemer zelf. Er was geen automatische (en zeker geen verplichte) koppeling met kinderopvang. Dit veranderde in 2020. Plots ging het om verplicht, structureel en voltijds. Het werd verplicht gecombineerd met kinderopvang. En het ging om een veel ruimere groep dan de hooggeschoolden (stijging van 20 naar 40%). Nu staan we aan de vooravond van een nieuwe golf waar we kenmerken uit de eerste en de tweede golf gaan combineren. Zo komt de vrijwilligheid uit de eerste golf terug maar blijft het structureel element uit de tweede golf. We zullen de komende jaren veel leren over het fenomeen. Pas binnen enkele jaren kunnen we meer gefundeerde uitspraken doen en is er betere basis voor eventuele regulering.